اثر محلول‎پاشی متانول و اتانول بر ترکیبات اسانس نعناع‌فلفلی

گونه­ های مختلف نعناع منبع عمده تولید اسانس­ های منتولی به شمار می ­روند. محلول پاشی گیاهان دارویی با الکل­ هایی نظیر متانول و اتانول می ­تواند افزایش رشد و میزان متابولیت­ های ثانویه را سبب شود. این پژوهش جهت تعیین اثر محلول‎پاشی متانول و اتانول بر ترکیب اسانس نعناع ­فلفلی در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه به صورت آزمایشی در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی انجام گرفت. گیاهچه­ های 1 ماهه نعناع فلفلی با محلول­ های آبی 10، 20، 30 و 40% حجمی متانول و اتانول محلول ­پاشی شده و این کار 2 و 4 هفته بعد از اولین محلول ­پاشی تکرار شد. گیاهان در مرحله گلدهی کف ­بُر شده و استخراج اسانس با روش تقطیر با آب انجام شد. ترکیب اسانس نعناع فلفلی با دستگاه کروماتوگراف گازی و کروماتوگراف گازی متصل به طیف ­سنج جرمی تعیین شد. میزان ترکیبات موجود در اسانس نعناع فلفلی به جز ترانس پولِگُل، سیس­پولِگُل، منتیل­استات، ای­کریوفیلن، آلفاهیموکالن و جرماکرن­دی تحت تأثیر محلول­ پاشی با هیدروالکل ­ها قرار گرفت. کاربرد هیدروالکل­ ها در غلظت بالاتر از 10% میزان منتول را به طور معنی­ داری افزایش داد. در مجموع، میزان منتول در گیاهان محلول­ پاشی شده با متانول بیشتر از اتانول بود. با این حال، مقادیر اغلب ترکیبات موجود در اسانس نعناع فلفلی با کاربرد اتانول 30% افزایش بیشتری نشان داد. همچنین، محلول­ پاشی با متانول اثر منفی بر تولید منتون و ایزومنتون در نعناع فلفلی داشت. بنابراین، با توجه به یافته ­های این پژوهش، محلول­ پاشی متانول برای افزایش کیفیت اسانس نعناع فلفلی قابل توصیه می­ باشد.